Mỗi con người tất cả chúng ta, nói chung ai cũng sinh ra và lớn lên từ gia đình và cần phải có gia đình. Gia đình ( Family ) là cái nôi nuôi dưỡng, giáo dục con người.
Nhân cách của con người được hình thành, phát triển trước hết từ mỗi gia đình, sau đó mới kể đến yếu tố xã hội. Gia đình là tổ ấm, là nơi đi và cái đích trở về của mỗi người sau những lo toan, nhọc nhằn của cuộc sống.
Không ở đâu, con người lại sống với nhau bằng tình cảm chân thực và yêu thương như trong gia đình. Vì vậy, gia đình luôn là đề tài hấp dẫn, được hết thảy mọi người quan tâm.
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Gia đình là tế bào của xã hội
Ở từng phương diện khác nhau, người ta có những cách định nghĩa về gia đình khác nhau. Song ta hoàn toàn có thể hiểu một cách chung nhất : Gia đình là tế bào của xã hội, là một đơn vị chức năng nhỏ nhất của xã hội, là đơn vị chức năng xã hội tiên phong, trong đó con người gắn bó với nhau bởi những mối quan hệ hôn nhân gia đình và huyết thống, gắn bó với nhau bằng những quan hệ tình cảm, nghĩa vụ và trách nhiệm nuôi dưỡng và giáo dục .
Trong tác phẩm “ Nguồn gốc của gia đình, của chính sách tư hữu và của nhà nước ” viết năm 1884, Ăngghen đã tập trung chuyên sâu đã làm rõ nhiều yếu tố quan trọng về gia đình và sự tăng trưởng của gia đình.
Theo ông, những quy mô gia đình trong lịch sử vẻ vang luôn gắn với phương pháp sản xuất và chính sách xã hội nhất định. Sự hoạt động, đổi khác của gia đình phụ thuộc vào vào sự hoạt động và đổi khác của xã hội .
Gia đình xưa và nay
Cũng như những tộc người và những dân tộc bản địa khác, người Việt từ xưa đã chung sống thành gia đình. Gia đình theo kiểu truyền thống của người Việt gồm những người sống chung trong một mái nhà có quan hệ hôn nhân gia đình và huyết thống, mang đậm truyền thống dân tộc bản địa, có những giá trị nhân văn riêng không liên quan gì đến nhau .
Các thành viên trong gia đình gắn bó với nhau rất là bền chặt, nghĩa nặng tình sâu. Hiện nay, dưới ảnh hưởng tác động nền kinh tế thị trường, của quy trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, toàn thế giới hóa và hội nhập quốc tế, gia đình Nước Ta đang có những biến hóa thâm thúy, bộc lộ hầu hết ở mấy điểm sau :Thứ nhất, Trước đây, trong một gia đình thường có sự Open của ông bà, cha mẹ, con cháu, theo kiểu ” Tam đại đồng đường ” hay ” Tứ đại đồng đường “, điều đó là chuyện rất thông thường ở mỗi ngôi nhà Việt.
Điều kiện khó khăn vất vả, việc thoát ly ra khỏi tổ ấm có vẻ như rất ít, con cháu lớn lên, cưới vợ gả chồng rồi sinh con vẫn cố gắng nỗ lực để ở bên, phụng dưỡng cha mẹ .trái lại, việc sống cùng người già giúp những cặp vợ chồng trẻ giữ được nền nếp, thói quen, gia phong của gia đình, đồng thời biết lễ nghĩa, kính trên, nhường dưới .
Ngày nay, những cặp vợ chồng trẻ thường thích sự tự do, muốn bộc lộ được cái tôi và năng lực độc lập cao, có điều kiện kèm theo kinh tế tài chính.
Những lý do đó khiến nhiều người quyết định hành động sống riêng, kiến thiết xây dựng một gia đình nhỏ chỉ có hai thế hệ.
Không những thế, người phụ nữ ngày càng bình đẳng, không muốn sống cảnh ” làm dâu ” tại nhà chồng. Vì thế họ lựa chọn việc ” ra ở riêng ” .
Thứ hai, gia đình Nước Ta là cái nôi nuôi dưỡng, hình thành nhân cách, lý tưởng sống, ứng xử cho con cháu, nhưng lúc bấy giờ công dụng đó đang dần bị nhạt phai.
Nhiều người trẻ tuổi cho rằng những giá trị truyền thống là cổ hủ, lỗi thời. Những phong tục đẹp trong ngày tết truyền thống của gia đình Nước Ta cũng bị xem nhẹ.
Sự biến đổi từ quy mô gia đình truyền thống sang kiểu gia đình tân tiến đang phải đối lập với những hiện tượng kỳ lạ như đấm đá bạo lực gia đình, ly hôn, sống thử, …
Trong gia đình Nước Ta truyền thống, bữa cơm gia đình là một hình ảnh nổi bật nhất, bộc lộ tính hội đồng, sự kết nối giữa những thành viên trong gia đình.
Thời xưa đói kém, nhiều nhà chỉ ăn một bữa cơm, bữa cháo, nhưng tổng thể những thành viên đều xuất hiện đông đủ, để san sẻ và gặp mặt nhau sau một ngày khó khăn vất vả.
Nhiều người lớn tuổi chưa quên được cảnh một gia đình thôn quê khoảng chừng nhá nhem tối, trải chiếu ra ngoài hiên, quây quần bên mâm cơm, trò chuyện và tận thưởng khoảng trống thoáng đãng cuối ngày .
Cuộc sống của một gia đình văn minh ngày này là sáng đưa con đến lớp, cha mẹ đi làm, chiều về đón con, giao lưu, hội họp, làm thêm giờ, học thêm … liên miên, những bữa cơm gia đình dần thưa vắng.
Hình ảnh cả gia đình ngồi vui tươi quanh mâm cơm đã trở nên khan hiếm ; bữa cơm tối duy nhất của cả nhà đôi lúc cũng không xuất hiện đông đủ những thành viên.
Khi thì bố hoặc mẹ bận việc, con đi học hoặc đi làm …Thứ ba, lối sống trong những gia đình người Việt đang đổi khác nhanh do những nhu yếu mưu sinh về kinh tế tài chính, mọi thành viên trong gia đình đều muốn khẳng định chắc chắn vị trí của mình.
Khi sống trong gia đình ” tứ đại đồng đường “, mọi nền nếp, gia phong đều được người già giữ gìn và duy trì .
Những người cao tuổi luôn dùng những câu răn dạy của người xưa để truyền lại con cháu nhằm giữ được gia phong, như: “Ăn trông nồi, ngồi trông hướng”, “giọt máu đào hơn ao nước lã”, “sống về mồ về mả, đâu chỉ bằng cả bát cơm”…
Chính nhờ có các cụ mà con cháu biết nhìn nhau để sống. Hơn nữa, cuộc sống xưa đơn giản, chưa có sự can thiệp của các công nghệ hiện đại, con người ít có sự lựa chọn.
Dưới ảnh hưởng tác động của kinh tế thị trường nhiều giá trị truyền thống gia đình đã có sự hoạt động và đổi khác phức tạp, những giá trị đạo đức, nếp sống văn hóa truyền thống gia đình truyền thống có rủi ro tiềm ẩn bị mai một đi, thậm chí còn một số ít giá trị bị đảo lộn .
Không ít gia đình quá tôn vinh công dụng kinh tế tài chính, tôn vinh quyền lực tối cao vật chất, xem nhẹ quan hệ tình cảm, buông lơi việc giáo dục ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm, lối sống lành mạnh cho những thành viên ; những thành viên trong gia đình ít được chăm sóc, chăm nom, do đó độ cố kết trong gia đình lỏng lẻo hơn ; lối sống thực dụng xuất hiện ngày càng tăng gây nên những xích míc lớn giữa những thế hệ .
Sự gia nhập ồ ạt của những loại sản phẩm văn hóa truyền thống quốc tế, những mặt xấu đi của nền kinh tế thị trường thời xảy ra đem lại những giá trị văn hóa truyền thống trái với thuần phong mỹ tục của tất cả chúng ta, dẫn đến thực trạng ly hôn ngày càng tăng, nghiện hút, mại dâm, ngoại tình, nạo phá thai tùy tiện … tổng thể những thứ đó đang trực tiếp tàn phá can đảm và mạnh mẽ đời sống kinh tế tài chính và đời sống văn hóa truyền thống, niềm tin của những gia đình.
Các mối quan hệ đạo đức truyền thống trong gia đình như kính trên nhường dưới, hiếu thảo, thủy chung … đã và đang bị xem nhẹ .
Xây dựng gia đình là xây dựng xã hội
Sinh thời quản trị Hồ Chí Minh đã dạy : ” Rất chăm sóc đến gia đình là đúng và nhiều gia đình cộng lại mới thành xã hội, xã hội tốt thì gia đình càng tốt, gia đình tốt thì xã hội mới tốt.
Hạt nhân của xã hội là gia đình. Chính vì muốn kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội mà phải quan tâm đến hạt nhân cho tốt ” .
Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII đề ra phương hướng : “ Thực hiện kế hoạch tăng trưởng gia đình Nước Ta. Phát huy giá trị truyền thống tốt đẹp, kiến thiết xây dựng gia đình no ấm, tân tiến, niềm hạnh phúc, văn minh ”.
Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đề ra trách nhiệm : “ Phát huy vai trò của gia đình, hội đồng, xã hội trong việc kiến thiết xây dựng môi trường tự nhiên văn hoá ” .
Đảng, Nhà nước ta đã quyết định hành động chọn ngày 28/6 hằng năm là Ngày Gia đình Nước Ta và hướng tới tiềm năng thiết kế xây dựng những gia đình Nước Ta ” No ấm, bình đẳng, văn minh, niềm hạnh phúc và tăng trưởng vững chắc ” .
Để triển khai những quan điểm chủ trương trên của Đảng và Nhà nước ta, khắc phục những khuynh hướng đổi khác đạo đức gia đình truyền thống một cách xô lệch xin đề xuất kiến nghị 1 số ít giải pháp sau :
Một là: Phải tăng cường công tác làm việc tuyên truyền, nhằm mục đích không ngừng nâng cao nhận thức của mọi thành viên trong gia đình và xã hội về vị trí, vai trò của gia đình và những giá trị tích cực của đạo đức văn hóa truyền thống gia đình truyền thống, làm cho mọi người hiểu rõ gia đình là cái sống sót vững chắc trong mọi hình thái kinh tế tài chính – xã hội, là một tế bào của xã hội, gia đình phải mãi mãi là cái nôi nuôi dưỡng, tu dưỡng nhân cách và tâm hồn con người từ nhỏ đến lúc trưởng thành .
Gia đình là trường học tiên phong giáo dưỡng nhân cách và lối sống có văn hoá, có đạo lý cho con người. Gia giáo khi nào cũng đi trước giáo dục xã hội. Vinh dự và nghĩa vụ và trách nhiệm của gia đình là cung ứng cho xã hội những công dân xuất sắc ưu tú cả về đạo đức, năng lực và sức khỏe thể chất .
Hai là: Kế thừa và phát huy có tinh lọc những chuẩn mực đạo đức tích cực của gia đình truyền thống và tiếp thu những văn minh của gia đình tân tiến trong kiến thiết xây dựng gia đình mới ở Nước Ta lúc bấy giờ. Ngăn chặn sự xâm lấn của văn hóa truyền thống không lành mạnh, lối sống ngoại lai.
Trong gia đình mọi thành viên cần phải dựa vào nhau, an ủi, khuyến khích, động viên nhau, sẻ chia với nhau mọi nỗi đau buồn và niềm vui sướng .Gia đình không hề chỉ là một ” đơn vị chức năng kiếm sống “, càng không hề là một ” quán trọ ” cho những tâm hồn đơn độc và lối sống tạm bợ.
Nó cần phải được kiến thiết xây dựng bền vững và kiên cố, trở thành tổ ấm niềm hạnh phúc cho mỗi con người, khi mà ở đó, những giá trị đạo đức và lối sống gia đình truyền thống tốt đẹp được bảo tồn và phát huy .
Ba là: Tiếp tục tăng cường trào lưu thiết kế xây dựng gia đình văn hoá, phải cụ thể hóa hơn những tiêu chuẩn để nhìn nhận khách quan, đúng thực ra những gia đình văn hoá. Việc nhìn nhận xếp loại gia đình văn hóa truyền thống phải được gắn ngặt nghèo với việc nhìn nhận xếp loại cơ quan văn hoá ; nhìn nhận tổ chức triển khai đảng trong sáng vững mạnh, chính quyền sở tại, đoàn thể vững mạnh ; nhìn nhận xếp loại cán bộ, đảng viên hằng năm.
Cấp uỷ, chính quyền sở tại và những tổ chức triển khai đoàn thể ở cấp cơ sở cần đi sâu chớp lấy tình hình đơn cử của từng hộ gia đình, liên tục động viên giúp sức những gia đình, bảo vệ thiết kế xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, tân tiến, niềm hạnh phúc và bền vững và kiên cố .
Bốn là: Tăng cường tích hợp vai trò của gia đình, nhà trường và xã hội trong giáo dục đạo đức gia đình, nhằm mục đích giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp của gia đình Nước Ta ; nâng cao ý thức đoàn kết, ý thức hội đồng kết nối cá thể – gia đình – làng xã – Tổ quốc, lòng nhân ái, khoan dung, trọng nghĩa tình, đạo lý, sự tinh xảo trong ứng xử, tính giản dị và đơn giản trong lối sống ; tiếp thu có tinh lọc những cái hay, cái văn minh trong văn hóa truyền thống những dân tộc bản địa đi liền với chống lỗi thời, lỗi thời trong phong tục, tập quán, lề thói cũ .
Nêu cao vai trò gương mẫu của các bậc cha mẹ với con cái. Chú ý lồng ghép việc giáo dục các giá trị đạo đức truyền thống, nếp sống gia đình văn hóa vào các hoạt động thường ngày của con người, nhất là lớp trẻ, từ học tập, lao động đến vui chơi, giải trí. Cùng với đó phải tạo ra một môi trường sống lành mạnh ở gia đình và xã hội.
Năm là: Cần chăm sóc xử lý tốt những chủ trương gia đình, chăm sóc đến những gia đình có công với cách mạng, hộ nghèo, gia đình có thực trạng khó khăn vất vả.
Trước hết, phải xử lý từng bước những điều kiện kèm theo sống sót của gia đình như nhà tại, việc làm, đồng thời kiến thiết xây dựng những quan hệ ứng xử sao cho thích hợp với mọi lứa tuổi, với vai trò và nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi thành viên .
Nhớ ơn cha mẹ, kính trọng ông bà, thương mến con cháu, đồng đội đùm bọc, vợ chồng hòa thuận là những tình cảm tự nhiên vốn có phải được giữ gìn, củng cố và phát huy can đảm và mạnh mẽ.
Xây dựng gia đình văn hóa truyền thống mới cần tiếp nối đuôi nhau những giá trị văn hoá, đạo đức, nếp sống truyền thống tốt đẹp, đồng thời kiến thiết xây dựng nền nếp gia đình dân chủ, tôn trọng nhau, cùng nhau tranh luận và quyết định hành động, khắc phục thái độ độc đoán, gia trưởng, bất bình đẳng của những quan hệ gia đình trong xã hội cũ .
Chỉ có thế, mỗi tất cả chúng ta, mỗi gia đình mới có đủ sự sáng suốt và năng lượng để liên tục chuyển tiếp những giá trị đạo đức và nếp sống gia đình truyền thống tốt đẹp cho thế hệ tương lai .
Source: https://tamlynqh.vn
Category: Hôn nhân – Gia đình
